Nakon nekoliko godina priprema u tajnosti, pred crnogorskom javnošću pojavio se nacrt „Temeljnog“ ugovora između države Crne Gore i Srpske pravoslavne crkve/Crkve Srbije. Sve ono zbog čega su crnogorski građani bili zabrinuti, napokon je postalo javno i svima očigledno. Crkva Srbije bi ovim Ugovorom sebe uspostavila kao feudalca i „državu nad državom“, grabeći sebi prava koja uveliko nadilaze poziciju crkve u sekularnim, slobodnim državama.
Crkva Srbije koja djeluje u Crnoj Gori od 1921. godine, nastala je tada gašenjem i potčinjavanjem Crnogorske pravoslavne crkve, pa je i pozivanje na kontinuitet od 1220. godine besprizorni istorijski falsifikat. Shodno tome, prepisivanje sakralnih kulturnoistorijskih spomenika crnogorskog naroda u njeno vlasništvo, nije ništa drugo do najobičnija krađa i otimačina, koja bi ovim Ugovorom bila ozakonjena od strane Vlade države Crne Gore.
Crna Gora je kao država, ali i jedna od strana ugovornica, sramno i u poniženju odustala od mnogih sfera javnog života koje su u sekularnim državama ekskluzivitet državnog nadzora i brige: zdravstva, prosvjete, socijalnog staranja… prepuštajući te oblasti Crkvi Srbije na upravljanje. Tačnije, sve je te oblasti, uključujući vojsku i policiju, otvorila prema Crkvi Srbije i njenom političkom uticaju. Potpisivanjem ovakvog Ugovora Crna Gora bi potpisala akt kapitulacije kao građanska i sekularna država, koja počiva na Ustavu i zakonima, i definitivno bi prihvatila ponižavajući status u odnosu na Crkvu Srbije i Patrijaršiju u Beogradu.
Matica crnogorska osuđuje, i s indignacijom odbacuje, Ugovor države Crne Gore sa Crkvom Srbije, i poziva sve crnogorske i građanske političke snage u Skupštini da ne dozvole ovakvo pravno i političko nasilje nad Crnom Gorom. Bolje je i ne biti u vlasti, nego svojim političkim (ne)djelovanjem podržati kapitulaciju i poniženje sopstvene države.
Za Maticu crnogorsku
Dragan Radulović, predśednik
Podgorica, 28. jun 2022.
